Przepisy dotyczące przewożenia dzieci w samochodzie
Zgodnie z obowiązującymi w 2018 roku przepisami ustawy “Prawo o ruchu drogowym” dziecko mierzące mniej niż 150 cm wysokości musi być przewożone w foteliku samochodowym. Przepisy te dotyczą aż do momentu uzyskania pełnoletności chyba, że wymagany wzrost zostanie osiągnięty wcześniej. Dotychczasowe regulacje uzależniały konieczność przewożenie dziecka w foteliku samochodowym od wieku lub wzrostu. Obowiązek ten dotyczył malucha, który nie ukończył 12. roku życia lub mierzył mniej niż 150 cm. Obecnie kryterium decydującym jest wyłącznie wzrost młodego pasażera.
Przepisy ustawy zakazują również przewożenia dziecka do lat 3 w samochodach, które nie posiadają pasów bezpieczeństwa. W ustawie wyczytać możemy jednak, że dozwolony jest transport bez fotelika na tylnym siedzeniu, jeśli dziecko ma co najmniej 135 cm wzrostu i jest zapięte pasem bezpieczeństwa. Wyjątek ten dotyczy sytuacji, gdy:
- ze względu na wagę i wzrost dziecka nie sposób jest dobrać fotelik odpowiedni do jego potrzeb,
- dziecko posiada zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do przewożenia w fotelikach bezpieczeństwa,
- przejazd odbywa się taksówką, pojazdem transportu sanitarnego, samochodem służb bezpieczeństwa, m. in. Policji, Straży Granicznej, Straży Miejskiej.
Dodatkowo odstępstwo od tych przepisów stanowi również sytuacja, gdy na tylnym siedzeniu zamierzamy przewieźć troje dzieci, a pojazd nie jest przystosowany do umieszczenia trzech fotelik koło siebie. W takich okolicznościach ustawodawca dopuszcza transport dziecka powyżej 3. roku życia poza fotelikiem, gdy jest ono przypięte pasami bezpieczeństwa oraz na znajduje się pomiędzy dwójką innych dzieci przewożonych w stosowanych fotelikach.
Ponadto zakazane jest przewożenie dzieci poniżej 150 cm wzrostu na przednim siedzeniu bez wspomnianego fotelika bezpieczeństwa. Zabronione jest także podróżowanie z przodu malucha w foteliku zamontowanym tyłem do kierunku jazdy w pojeździe z aktywną poduszką powietrzną dla pasażera.
Warto zdawać sobie sprawę, że przewożenie dziecka poza fotelikiem ochronnym lub w inny nieprawidłowy sposób grozi mandatem w wysokości 150 zł i 6 punktami karnymi.
Na co zwrócić uwagę kupując fotelik samochodowy dla dziecka?
Przed zakupem fotelika samochodowego oczywistym z naszej strony będzie sprawdzenie wszelkich certyfikatów oraz atestów, które dany model spełnia. Następnie musimy wybrać odpowiedni egzemplarz ze względu na wagę czy wzrost dziecka. Warto przy tym zainteresować się, jak wygląda sprawa z wszelkimi zabezpieczeniami, ochroną dziecka czy dopasowaniem fotelika do naszego samochodu. Równie istotne dla wielu rodziców mogą być dodatkowe funkcje i dodatki, które oferuje nam producent.
1 Kategorie fotelików samochodowych ze względu na wagę dziecka
Bardzo ważny jest dobór fotelika samochodowego ze względu na wagę dziecka. W ten oto sposób możemy o wiele lepiej dopasować swego malca do fotelika, zadbać o jego komfort oraz bezpieczeństwo. Producenci dokonali rozgraniczenia fotelików na grupy wagowe.
Foteliki 0-10 kg (grupa 0)
Są to foteliki dla niemowląt ważących do 10 kg, które mają 6-9 miesięcy. W samochodach są montowane tyłem do kierunku jazdy. Ich ogromną zaletą jest fakt, iż najczęściej są niezwykle wielofunkcyjnymi produktami, które po wyjęciu z samochodu mogą pełnić rolę kołyski bądź gondoli do wózka.
Foteliki 0-13 kg (grupa 0+)
To kolejna grupa fotelików przeznaczonych dla niemowląt. Idealnie sprawdzają się dla dzieci od sześciu do dwunastu miesięcy. Foteliki te również służą do przewożenia dziecka tyłem do kierunku jazdy. Specyficzny montaż tyłem chroni je przed opadaniem główki i groźnymi urazami. Bardzo ważne jest to, że w takich fotelikach następuje ułożenie dziecka dostosowane do naturalnej pozycji podczas leżenia, przez co pozycja w czasie jazdy jest bezpieczna i zdrowa dla kręgosłupa. Dzięki odpowiedniej regulacji z pewnością będą służyć maluchom nieco dłużej niż te z pierwszej grupy.
Foteliki 0-18 kg (grupa 0/1)
Tego typu foteliki są przeznaczone dla dzieci do osiemnastu kilogramów, czyli nawet do 4. roku życia. Można w nich jeździć zarówno przodem, jak i tyłem do kierunku jazdy, aczkolwiek zaleca się, aby jazda jak najdłużej odbywała się tyłem do kierunku jazdy. Foteliki z tej kategorii mogą być zainstalowane z pomocą trzypunktowych pasów.
Foteliki 9-18 kg (grupa 1)
Foteliki z kategorii 9-18 kg również mogą być montowane pasami samochodowymi lub za pośrednictwem systemu Isofix. Także i te modele możemy umieszczać tyłem bądź przodem – w zależności od wieku dziecka. W wielu modelach dzieci są chronione za pomocą pięciopunktowych pasów bezpieczeństwa, a same foteliki są zaopatrzone w specjalną osłonę tułowia. Najczęściej posiadają również regulację zagłówka i oparcia.
Foteliki 9-25 kg (grupa 2)
Foteliki w kategorii wagowej 9-25 są z kolei przeznaczone dla małych dzieci i przedszkolaków. Mamy tutaj do czynienia ze znacznie większymi konstrukcjami, które gwarantują wysoki poziom bezpieczeństwa. Ich budowa sprawia, iż są nie tylko komfortowe, lecz i praktyczne. Stosowana jest w nich kilkustopniowa regulacja zagłówka i oparcia, a także możliwość dostosowywania wysokości pasów. W ten oto sposób poniekąd fotelik rośnie wraz z dzieckiem.
Foteliki 22-36 kg (grupa 3)
Ostatnia grupa to foteliki dla dzieci ważących 22-36 kg, czyli w wieku od 6 do 12 lat. Powinny być montowane przodem do kierunku jazdy. Umożliwiają przy tym wykorzystanie pasów bezpieczeństwa samochodu. Ich sporą zaletą jest fakt, iż posiadają możliwość zdemontowania oparcia, co nieco wydłuża czas użytkowania fotelika.
2 Kiedy wymienić fotelik samochodowy na większy?
Oczywiście trzeba sobie zdawać sprawę, że w pewnym momencie nasze dziecko po prostu wyrośnie z konkretnego modelu fotelika, przez co jazda w aktualnym będzie dla niego nie tylko mało komfortowa, lecz także i zagrażająca bezpieczeństwu. Dlatego też należy się nastawić, iż w pewnym okresie przyjdzie czas wymiany fotelika na nowy.
Foteliki do 13 kg
Zmienić fotelik w tym wypadku powinniśmy w sytuacji, kiedy nasze dziecko osiągnie wagę maksymalną dla pierwszego fotelika, jego głowa wystaje ponad górną krawędź oparcia w foteliku, a pasy bezpieczeństwa są za krótkie. Bardzo dobrym wyborem jest postawienie od razu na fotelik do 18 kilogramów.
Foteliki do 18/25 kg
W kolejnej kategorii wagowej istnieje kilka czynników, które przemawiają za zmianą fotelika na większy. Mowa tu między innymi o linii oczu, która znajduje się ponad oparciem fotelika, przekroczeniu przez dziecko wagi 18 kg czy też problemach z komfortowym i szybkim zapięciem pasów. Nie powinniśmy dziecka przesadzać zbyt wcześnie, dlatego powinno ono jeździć w wybranym foteliku do osiągnięcia wagi 18 kilogramów.
Foteliki do 36 kg
Foteliki dla dzieci do 36 kilograma oznaczają, że należy przestawić się na jazdę przodem do kierunku jazdy, eksperci zalecają, aby przynajmniej do 4. roku życia maluch jeździł właśnie w ten sposób. Jednak im będzie większy, tym trzeba nastawić się na zmianę kierunku. Ponadto większe dzieci zaczną czuć się mniej komfortowo w swym dotychczasowym foteliku, a i samo zapięcie pasów może być problematyczne.
„Poddupniki”
Są to wersje, które najczęściej odradzane są przez ekspertów. Nie zapewniają one osłony bocznej, jak i również zwiększają szanse na wsunięcie się dziecka pod pasy. Dlatego lepiej stawiać na foteliki w kategorii do 36 kilogramów.
3 Rozmiary fotelików samochodowych zgodne z regulacją i-size
W ofercie sklepów internetowych można zetknąć się z nową kategoryzacją rozmiarów o nazwie i-size. Mamy tutaj do czynienia z nowym standardem jakości zastosowanym w Europie. Opisuje go norma ECE R129. Wprowadził on do poprzedniej standaryzacji kilka znaczących zmian. W jego przypadku limit jest określony nie według wagi lecz wzrostu dziecka. Foteliki w tym standardzie przystosowane są do montażu w samochodzie za pomocą systemu isofix, jak i również mogą być przewożone tyłem do kierunku jazdy.
4 Sposób montażu fotelika samochodowego
Jak już wspomnieliśmy we wcześniejszej części tekstu, rozróżnia się dwa sposoby montażu fotelika samochodowego. Mowa tutaj o montażu tyłem lub przodem do kierunku jazdy.
Foteliki tyłem do kierunku jazdy
Foteliki montowane tyłem do kierunku jazdy przeznaczone są przede wszystkim dla najmłodszych. Małe dzieci mają nieco inną budowę ciała niż dorośli, przez co ich głowa czy szyja są bardziej narażone na urazy w wyniku przeciążeń. Podczas zderzenia czołowego w foteliku montowanym tyłem do kierunku jazdy, głowa i szyja dziecka są o wiele lepiej chronione. Przeprowadzone badania wykazały, że maluchy mogą się w ten sposób cieszyć większymi względami bezpieczeństwa niż rodzice.
Foteliki przodem do kierunku jazdy
Foteliki montowane przodem do kierunku jazdy przeznaczone są dla dzieci od 4. roku życia. Jest to nie tylko związane ze zmianami w budowie ciała dzieci, lecz także ze względu na większe rozmiary fotelików. Zarówno dzieciom jak i rodzicom o wiele bardziej komfortowo będzie, gdy te mogą podróżować przodem do kierunku jazdy. W ten oto sposób rodzice, kierowcy mają lepszy podgląd tego, co się dzieje na tylnej kanapie.
5 Bezpieczny system montażowy
Sporym powodzeniem cieszy się ostatnio system mocowań ISOFIX. Istotne jest to, że według najnowszych przepisów ma znajdować się w każdym nowo wyprodukowanym aucie. Jest to system mocowań, który jest bardzo bezpieczny dla dziecka. Za jego pomocą fotelik jest wczepiany do tylnej kanapy poprzez umieszczone w siedzeniu zaczepy. Dodatkową podporę i umocnienie stanowi w nim opierany na podłodze auta, dolny pałąk. Fotelik może posiadać także specjalny, górny pasek, który stanowi dodatkową podporę.
6 Pasy bezpieczeństwa
Z pewnością interesować nas będzie kwestia pasów bezpieczeństwa. Odpowiednie zabezpieczenie pasami to sprawa niezwykle istotna. Na ogół zetkniemy się z fotelikami samochodowymi z pasami trzypunktowymi oraz pasami pięciopunktowymi. W przypadku pasów trzypunktowych dwa miejsca mocowania pasów umiejscowione są w okolicy ramion dziecka, a jeden pomiędzy jego nogami. Dzięki temu dziecko jest solidnie przyciśnięte do fotelika. Z kolei pasy pięciopunktowe przytrzymują również biodra dziecka, przez co zapewniają maluchom dodatkowe zabezpieczenie.
7 Ochrona boczna
Do tej pory w kwestii bezpieczeństwa mówiliśmy o zderzeniu czołowym. Jednak dla dziecka niezabezpieczone są również uderzenia w bok naszego auta. Dlatego też warto podczas zakupu sprawdzić, czy fotelik posiada dodatkową ochronę przed uderzeniami bocznymi. Często ten parametr określany jest jako SPS, ASP, SIP, czy Safe Side. W takich fotelikach stosowane są wysunięte i wzmocnione boki, które zapewniają głowie dziecka dodatkową ochronę. Najczęściej tworzone są one ze wzmocnionej pianki i tworzywa EPS. W bardzo dobry sposób pochłaniają siłę uderzeń bocznych, jak i również rozprowadzają ją z dala od ciała dziecka. W ten oto sposób zmniejsza się prawdopodobieństwo wystąpienia ciężkich urazów głowy i kręgosłupa.
8 Dopasowanie do samochodu
Oczywiście dobór fotelika pod względem certyfikatów bezpieczeństwa, wyglądu czy wagi to nie wszystko. Równie istotne jest jego dopasowanie do samochodu. Choć z reguły mamy do czynienia z uniwersalnymi modelami, to jednak warto sprawdzić przed zakupem, jak dany fotelik będzie się sprawował w naszym pojeździe. Przede wszystkim fotelik nie powinien mieć luzu, poruszać się w lewo czy w prawo. Dodatkowo warto sprawdzić, jak wygląda system zapięcia oraz długość pasów bezpieczeństwa.
9 Homologacja ECE
Każdy sprzedawany w Polsce fotelik musi mieć homologację ECE, czyli europejski certyfikat bezpieczeństwa. Jest on oznaczony symbolem ECE R44. Dzięki takiej informacji będziemy wiedzieć, że spełnia on wymagania techniczne obowiązujące w Europie. To oznaka dla nas, że producent zastosował się do wytycznych, co wpływa na komfort i bezpieczeństwo dziecka.
10 Wyniki testów zderzeniowych
Testy zderzeniowe są od lat jednym z najlepszych wyznaczników bezpieczeństwa w samochodach osobowych. Nie jest inaczej z fotelikami dziecięcymi. Testy przeprowadzane są przez niezależne organizacje konsumenckie, jak choćby ADAC, ANWB czy OEAMTC. W czasie prób zderzeniowych oceniany jest poziom bezpieczeństwa danego modelu. Foteliki mogą otrzymać od jednej do pięciu gwiazdek, gdzie najwyższa nota oznacza najbardziej bezpieczny fotelik. Na różnych portalach można znaleźć wyniki testów, dzięki czemu można z łatwością dokonać porównania ze sobą kilku modeli.
11 Funkcje i wyposażenie dodatkowe fotelików samochodowych
Obecnie producenci starają się wprowadzać coraz więcej opcji dodatkowych, dzięki którym fotelik samochodowy może pełnić również inne funkcje lub staje się bardziej uniwersalnym elementem wyposażenia samochodu.
Nosidełko
Jest to bardzo dobra opcja dla rodziców niemowlaków, dzieci do 18. miesiąca życia. Konkretny fotelik dzięki obecności pałąka, rączki może być po wyciągnięciu z samochodu wykorzystywany także jako nosidełko. W ten oto sposób na krótsze wyjazdy nie musimy zabierać ze sobą osobnego wózka czy nosidełka.
Obrotowe siedzisko
Funkcja ta umożliwia nam obrócenie fotelika na czas jego zapinania. Po zabezpieczeniu dziecka w samochodzie, możemy je ponownie obrócić na właściwą pozycję.
Zdejmowane obicie
Jak wiadomo, maluchy potrafią czasem nieźle nabrudzić. Dlatego też zdejmowane obicie bardzo ułatwi nam czyszczenie fotelika. Po zdjęciu możemy wyprać je ręcznie lub w pralce, a następnie założyć je z powrotem na fotelik.
Wysuwane pojemniki
Jest to funkcja niezwykle przydatna w fotelikach dla starszych dzieci. Wysuwane pojemniki będą idealnym miejscem na butelkę z piciem czy też schowkiem na zabawki.\
Wkładka przeciwpotna
Jest to element wyposażenia niezwykle pomocny podczas wyjazdów wakacyjnych lub w czasie długich podróży. Wykorzystany w foteliku oddychający materiał będzie przeciwdziałał nadmiernemu poceniu się dziecka.
12 Czy warto kupować używany fotelik samochodowy?
Wielu ekspertów stanowczo odradza kupowanie używanego fotelika. Nigdy nie mamy pewności, czy używany fotelik nie brał udziału w żadnym wypadku lub nie posiada uszkodzeń, które nie są widoczne gołym okiem. Poszczególne elementy fotelika mogą posiadać mikropęknięcia, które w razie wypadku mogą doprowadzić do urazu, utraty życia. Ponadto starsze modele posiadają o wiele gorsze zabezpieczenia niż te, które możemy dziś zakupić w sklepach. Nie zapominajmy także, że plastik wykorzystywany do produkcji, z czasem traci swe właściwości, co również ma wpływ na trwałość konstrukcji.
13 Polecani producenci
Na rynku zetkniemy się z niezwykle dużym wyborem fotelików samochodowych. Z pewnością możemy zaobserwować zalew polskiego rynku modelami chińskimi, o których nie mamy żadnego pojęcia. Są to egzemplarze, które powinniśmy omijać z daleka. Znacznie lepiej będzie postawić na foteliki pochodzące od takich marek jak Bebe Confort, Teamtex, Chicco, Bimbo, Casualplay, Chicco, Recaro, Graco, Jane, Maxi-Cosi.
Podsumowanie
Fotelik samochodowy stanowi podstawowy element zabezpieczenia dziecka w samochodzie. Jego zadaniem jest ochrona malucha w czasie wypadków oraz dużych przeciążeń. To z pewnością produkt, do którego kupna powinniśmy podejść z rozwagą, dbając przede wszystkim o bezpieczeństwo malucha, a nie oszczędności. Warto przed zakupem skontaktować się z ekspertem, poczytać opinie o produktach na forach, portalach dla rodziców.